Saturday, 4 January 2014

Chopta-Tughnath Trekking

Gopeshwar to Chopta road
Dt.28th Oct 2013

Ni a chhuah har avangin Gopeshwar-ah chuan zing dar 6 chu la hma viu veu tak mai a ni. Dar rukah chuan kan kalna tur, motor te, Mahrindra cab-ah kan \hu fel der tawh a. Khua a la thim chhulh mai bawk. Chopta panin kan chhuak nghal a.  Kedarnath Sanctuary luh hma, Forest Reserve ngaw chhungah hian Sazuk, Sakhi, Barking Deer, sava mawi tak Monal te kan hmu a. Motor tea kal kan nih avangin nimin lam ai chuan kan tlan chak thei zawk a. Dar 8:00-ah Chopta kan thleng der tawh a. Chopta hi zing boaruakah phei chuan a vawt vin tak mai a, khur bauh bauh chungin breakfast chu kan tlingtla thei hram a. Heta \ang hian Tughnath tlang chhip kan pan dawn a ni.

Chopta phul hmun, Bugyal an tih chu
Chopta a\anga trekking kan \an dawn hian kan tour incharge, Dr.Satthyakumar, Scientist, WII chuan hetiang hian thu tawi te a sawi a. “Chopta a\ang hian Tughnath hi kilometer li chauh a ni a. Mahse, kawng achho hle a, a vawt hle bawk. Kan chho zel ang a, boruak a pan tial tial dawn a, chuvangin, hmanhmawh taka kal tur a ni lo. Mahni nuam tih ang tawka zawi muanga kal tur a ni. Phul hmun, Bugyal nuam tak tak kan kal pel dawn a, kan vanneih phei chuan sihal kan hmu maithei. Sava pawh tam tak kan hmu ang; a \ha berah chuan, titipui tur \hian pakhat nen inthurual thei ila, thawhah nei kan awm em?” a ti a. Kan \hian pali chuan thawhhah an neih thu an sawi a. 

Kawng a te a, a kham viau bawk!
Kan tour incharge chuan, “Muangchangin kal ila, thawkah hatsatna in neih chuan in let mai dawn nia, hmanhmawh hauh loh tur,” a ti a.


Chopta-Tughnath trekking
Chopta a\ang hian dar kaw rik dawnah kan kal \an a. A tir lamah chuan kan ri nak nak a, kan hlim tlang hle mai. Mahse, kan kal thu tial tial a, kilometer chanve vel kan kal meuh chuan kan tla hrang fur tawh a. Kei pawh midang ngaichang lem lovin, keima speed pangngaiin ka kal a. Ka apple iopd-ah Lene Marlin hla ka ngaithla sauh sauh a, midang ngaichang lovin ka kal zel a. Darkar chanve a liam meuh chuan keimah chauhvin ka kal tih ka inhre chhuak a. Ka han hawi vel a, tumah ka hmu lo. Ka hnungah nge an awm a, ka hmaah tih ka hriat thiam chiah loh avangin ka han ding khawmuang hlek a. Kawng\um sir vei lamah chuan phul rai nuam tak, (buannel hi ka la kal lo nain, he lai hmun nen hian a inan viau ka ring) a lo inpherh duai mai a. A timawi lehzual tur niawm fahran hian Oak thingkung \hankin tawh hi a ding thlur sung mai bawk a. Chumi mual ral lehlamah chuan Himalaya tlang dung, vurin a khuh var vo mai chu chiang takin a hmuh theih bawk.
Tughnath kawnga phul hmun leh Oak thingkung

Lene Marlin hla, “A place nearby” tih ka ngaihthlak mek nen chuan a inremin, Lene Marlin aw thiang nem dam thlap mai leh music fiah fan nalh tak mai chu ka ngaithla a. Rimawi, Pathian kutchhuak mawi danglam leh ropui tak mai hmu theia ka awm chu vannei ka inti takzet a ni. Lung te pawh a leng ve lek lek mai!

Heaven is a place nearby
So I won't be so far away.
And if you try and look for me
Maybe you'll find me someday.
Heaven is a place nearby
So there's no need to say goodbye
I wanna ask you not to cry
I'll always be by your side.
           
           
Himalaya tlangdung vurin a khuh
Ka hmaah chuan tumah an kal lo niin ka hria a, chawl lovin zawi muangin ka kal ta zel a. Kan kalna kawng\um hi kawng \ha tak a ni a. A zau zawng hi feet thum vel a ni a, lung phek mam \ak phah chhuah vek a nih avangin kal a nuam hle. Kawng\um hi zigzag ang deuhvin tlangah chuan a invet chho a. Trekking ngaina mi leh nuamti mi tan chuan he kawng\um hi chu vanram tenau a ni ringawt.
            Mahnia kal ka nih tak avang leh ka fal deuh bawk avangin muangchang deuh zawka kal ka tum rilru a. Mahse, tlema ka kal muan deuh hlek chuan lu hai deuh rohin min zem hian ka hria a, ka speed pangngai chuan ka kal ta zel a. Hmun remchang deuh leh mawi deuh nia ka hriatah chuan ka ding a, thla ka la zel a. Kawngsirah hian thingpui dawr pakhat a lo awm a. Chu pa chu ka camera chuan ka thla min laksak turin ka ti a, mahse, thingtlang pa tih takah, Chopta-Tughnath trekking-a ka thlalak neihchhun chu a phe ruai mai! Mahse, mahnia chutia duh ang thala music ngaithla paha, khawvel mawina han thlir tluka nuam tih ka nei lo.
Kawngtum

Thingpui dawrah chuan rei lo te ka \hu chawl zawk a, ka awm mekna hnuai, hla takah chuan ka \hiante ka zuk hmu thei a. Ban a rawn vai lauh lauh a, rawmawl phawrh meuhvin ka chhawn ve bawk a. Tumah nghak lovin ka kal chhunzawm ta zel a.

Minute hnih khat lek chhungin chhum a rawn zing phui vek a, jacket leh lukhum te pawh a huh hlap thei hial a ni. Chhum zing chu a kiang thuai a, mahse, vanduaithlak angreng takin ral lehlama tlang hmuhnawm tak tak, tlang sang zawk a\anga an thla lak ka tum rilrukte chu chhumin a bawh bo zo ta vek mai a. Tihngaihna dang awm hek lo le, tlang chhip lam panin ka kal ta zel a. Ka thleng sang tial tial a, kawng pawh a kikawi tial tial a. Sava leh sazu an tam hle, sazu chi khat Pika an tih mai chu ka bul lawkah a rawn kal hrat hrat a, kan inzui hi a ni deuh ber mai. A thla ka lak atan a rawn in –pose hi a ni berin ka hria.
Ka thiante

Kawng sira in, lung phek remkhawma siam, ban pawh nei lem lo te chu a hmuhnawm danglam hle, a bulah chuan hindu ho fei kibar, thrisul pawh a awm ve bawk a. Hmun sang leh hmun kal pawh harsa apiang hi Hindu ho hian an pathian awm duhna hmunah an ngai a ni chek ang, hmun tinah hindu ho hnuhma hmuh tur a awm.
Kalkawnga ka thlalak neih ve chhun, thingpui
dawr nghakin min laksak a nia, a fiah lo hle.

Tughnath ka thlen hian dar 10:15 chiah a ni. Thlan tuiin min bual huh hluam a, ka jacket phelh meuhvin thingpui dawrah ka \hu a. Rei phelh a ngai lo, minute phat pawh tling lovah thlan tui a hul a, vawtin min \ham leh nghal a. Ka jacket pawh ka rang takin ka ha leh nghal a. Coffee tui tak ka in a. Ka hmaah mi dang tumah kal an awm lo. Ka GPS-ah chuan chulai hmun san zawng chu meter 3678 niin a tarlang a. Mahse, meter 2 vel error awm anga chhutin, record awmsa, meter 3680 chu a dik thawkhat ang tih ka GPS pawhin min nemnghehsak a ni. A feet zawng chuan feet 12070 vel zeta sang tihna a ni. 
Ka \hiante zinga rawn thleng hmasa ber chu, ka beisei loh deuh, Dr.Mustafir, Bangaladeh Forest Service chu a ni teh daih a. Darkar chanve dawn kan nghah hnuah kan \hiante pawh an rawn thleng kim ve ta hram a ni.

Sazu lian tak, Pika an tih chu


Tughnath Temple kawtah

35th PG Diploma in Advance Wildlife Management (2013-14),
Wilflife Institute of India at Tughnath on 28th Oct 2013.

Tughnath atanga kan letna kawng chu a awih hle!

No comments:

Post a Comment

SUNSET SAFARI

Along one’s life journey, one met strangers and some strangers became one’s friends; I personally classify my friends into two: first are ...